ACICLOVIR

Geen specifieke humane gegevens beschikbaar.

Bij geregeld optreden van herpesinfecties kan een preventieve behandeling overwogen worden. Herpesinfecties, waaronder cytomegalovirus infecties, kunnen leiden tot een verhoogde kans op vroeggeboorte, doodgeboorte en miskramen. Daarnaast kunnen primo infecties met het cytomegalovirus tijdens de zwangerschap leiden tot (ernstige) aangeboren afwijkingen. Een primo infectie met varicella zoster (waterpokken) geeft een verhoogde kans op ernstige pneumonie bij de moeder [LAREB 01 2022].

In studies bij twee generaties muizen zijn geen fertiliteitseffecten aangetoond [SKP Aciclovir Sandoz 09 2020].

Klinische en toxicologische informatie:

Eerste trimester
Humaan:

Aciclovir gaat door de placentabarrière [Briggs].

Herpesinfecties, waaronder cytomegalovirus infecties, kunnen leiden tot een verhoogde kans op vroeggeboorte, doodgeboorte en miskramen. Daarnaast kunnen primo infecties met het cytomegalovirus tijdens de zwangerschap leiden tot (ernstige) aangeboren afwijkingen. Een primo infectie met varicella zoster (waterpokken) geeft een verhoogde kans op ernstige pneumonie bij de moeder [LAREB 01 2022].

 

Bij recidiverende herpesinfecties is het daarom belangrijk om via een voorafgaand medisch onderzoek de risico’s in te schatten en eventueel een preventieve behandeling in te stellen [LECRAT 01 2022].

Een zwangerschapsregister voor aciclovir, opgesteld na het in de handel brengen, documenteerde de zwangerschapsuitkomsten bij vrouwen die werden blootgesteld aan eender welke vorm van aciclovir. De gegevens van dit register brachten geen enkele stijging van het aantal gevallen van congenitale afwijkingen aan het licht bij blootgestelde personen ten opzichte van de algemene bevolking. De waargenomen congenitale afwijkingen vertoonden geen uniek patroon of gelijkenissen die wijzen op een gemeenschappelijke oorzaak [Briggs][SKP Aciclovir Sandoz 09 2020].

Volgens LAREB zijn er gegevens bekend van meer dan 2000 patiënten die tijdens het eerste trimester met aciclovir werden behandeld. Er waren geen aanwijzingen voor een relatie met aangeboren afwijkingen [LAREB 01 2022].

Gegevens over 478 pasgeborenen die gedurende het eerste trimester aan aciclovir werden blootgesteld, wijzen niet op abnormaal meer afwijkingen (18 gevallen tegen 20 verwacht). Aantallen zijn bekend voor 6 verschillende type-afwijkingen (geobserveerd/verwacht) 5/5 cardiovasculaire defecten, 0/1 gespleten verhemelte, 0/0 open rug, 1/1 polydactylie, 1/1 verkorte ledematen en 2/1 hypospadie (Michigan Medicaid study) [Briggs]. 

Een andere bron vermeldt blootstelling bij 1246 zwangeren, waarvan 756 tijdens het eerste trimester. Er werden geen aangeboren afwijkingen of foetale/neonatale toxiciteit vastgesteld [SKP Zelitrex 09 2020 : deze SKP behandelt valaciclovir, maar verwijst naar gegevens over aciclovir]. 

Dierexperimenteel:

Systemische toediening van aciclovir volgens internationaal aanvaarde standaardtesten heeft geen embryotoxische noch teratogene effecten veroorzaakt bij konijnen, ratten of muizen. In een niet- gestandaardiseerde test op ratten werden foetale afwijkingen vastgesteld. Dit was alleen het geval na hoge subcutane dosissen die bij het moederdier toxische effecten teweegbrachten. De klinische relevantie van deze bevindingen is onzeker [SKP Aciclovir Sandoz 09 2020].

Tweede trimester:
Humaan:

Met het gebruik van oraal aciclovir in het tweede of derde trimester van de  zwangerschap is volgens LAREB ruime ervaring opgedaan (>2500 gevolgde zwangerschappen) zonder aanwijzingen op nadelige effecten. Een deel van de gegevens over gebruik later in de zwangerschap komt weliswaar uit enkele placebo gecontroleerde studies, waarbij aciclovir vanaf week 36 van de zwangerschap werd gebruikt als profylactische behandeling bij recidiverende genitale herpes [LAREB 01 2022].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Derde trimester :
Humaan:

Zie tweede trimester.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :
Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Opvolging :
Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Risico-categorie (Hale) :

L2

Farmacokinetiek:legende
% Eiwitbinding (moeder): 9 - 33
Distributievolume: 0.8 l/kg
Halfwaardetijd (moeder): 2.4 uren
Piekconcentratie in het serum (moeder): na 1.5 – 2 uren
Overgang in de moedermelk: zwak (met accumulatie-risico)
Melk/serum ratio: 0.6 – 4.1
Geschatte max. inname (zuigeling): 0.87 mg/kg/dag

Klinische en toxicologische informatie
Humaan:

Na orale toediening van aciclovir 200 mg 5 maal per dag is aciclovir in de moedermelk gedetecteerd in concentraties die variëren van 0,6 tot 4,1 maal de overeenkomstige plasmaconcentratie. Dit komt overeen met een theoretische dosis tot 0,3 mg/kg/dag voor de  zuigeling [SKP Aciclovir Sandoz 09 2020].

Volgens LAREB kan aciclovir veilig gebruikt worden tijdens borstvoeding [LAREB 01 2022].

NVDR: de in de bijsluiter vermelde waarnemingen hebben betrekking op een 4x lagere posologie dan deze voor de behandeling van een Herpes zooster infectie. Er worden in de bijsluiter wel posologieën vermeld voor kinderen jonger dan 2 jaar.

De maximale hoeveelheid door de zuigeling opgenomen via de moedermelk situeert zich rond 0.87mg/kg/dag, vermoedelijk bij een posologie van 5 x 200mg per dag [Hale]. Deze hoeveelheid wordt als klinisch onvoldoende beschouwd om invloed te hebben op de zuigeling [Briggs].

Pediatrische toepassing : In het verleden werd het gebruikt in de behandeling van herpesinfecties bij de neonaat ; bijwerkingen op de zuigeling werden niet gemeld [Briggs].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Humaan:

In een studie bij 20 mannelijke patiënten met een normaal aantal spermatozoa, bleek orale toediening van aciclovir aan dosissen tot 1 g per dag gedurende een periode tot zes maanden geen klinisch significant effect te hebben op het aantal spermatozoa, hun beweeglijkheid of morfologie [SKP Zovirax 11 2019].

Dierexperimenteel:

Reversibele invloed op de spermatogenese gemeld met hoge doses in dierexperimenteel onderzoek (ratten en honden) [SKP Aciclovir Sandoz 09 2020] [SKP Zovirax 11 2019].

Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Geen specifieke informatie beschikbaar.