SERTRALINE

Tot op heden werd er geen impact op de vruchtbaarheid bij de mens waargenomen.

Gegevens over dieren toonden geen effect van sertraline op de vruchtbaarheidsparameters [SKP Serlain 12 2023].

Klinische en toxicologische informatie:

Eerste trimester
Humaan:

Er zijn geen degelijke gecontroleerde studies bij zwangere vrouwen. Echter, een aanzienlijke hoeveelheid gegevens leverde geen bewijs voor inductie van aangeboren afwijkingen door sertraline [SKP Serlain 12 2023].

Deze gegevens worden bevestigd door LAREB: met het gebruik van sertraline is veel ervaring. Er zijn meer dan 30.000 zwangerschappen beschreven met blootstelling tijdens het eerste trimester [LAREB 11 2025]. Deze gegevens komen uit Einarson et al. [3] en Einarson [4], publicaties waarin de auteurs observationele studies vermelden met respectievelijk 928 en meer dan 30.000 zwangerschappen ten opzichte van controles, met als besluit dat er geen verhoogde incidentie optreedt van afwijkingen door SSRI.

Algemeen SSRI :

* Chambers et al. [1] tonen geen en Jiminez-Solem et al. [2] tonen wel een positieve relatie aan tussen gebruik van SSRI en congenitale hartafwijkingen (o.a. ventriculaire klepdefecten). Vermits de verschillen minimaal zijn, pleiten de auteurs er voor om zwangerschap niet als contra-indicatie te beschouwen.

* Uit één studie [5] kwam een verhoogde frequentie van neuronale buisdefecten. De auteurs vermelden geen specifieke informatie over de graad van ernst.

Dierexperimenteel:

Onderzoek met dieren heeft bewijs geleverd voor effecten op de voortplanting die waarschijnlijk toe te schrijven zijn aan toxiciteit voor de moeder veroorzaakt door de farmacodynamische werking van de stof en/of aan een directe farmacodynamische werking van de stof op de foetus [SKP Serlain 12 2023].

Tweede trimester:
Humaan:

Zwangeren dienen op de hoogte te worden gesteld van een mogelijke afname van het effect van sertraline. Wees alert op toename van de klachten, een verminderde respons kan met name optreden in het 2e en 3e trimester als gevolg van een verhoogde afbraak tijdens de zwangerschap. In dat geval is een aanpassing van de dosering te overwegen.

Indien gebruik al gestart was voor de zwangerschap 

Behoud de dosis van vóór de zwangerschap. Bij toename van de klachten moet een dosisverhoging worden overwogen. Hierin kunnen dezelfde stappen als bij niet-zwangere volwassenen worden gevolgd. Doseringen boven 150 mg dienen alleen weloverwogen en in overleg met de patiënt te worden voorgeschreven.

Bij de novo gebruik 

Volg de richtlijnen voor de startdosis en dosistitrering zoals bij niet-zwangere patiënten. Bij toename van de klachten moet een dosisverhoging worden overwogen. Hierin kunnen dezelfde stappen als bij niet-zwangere volwassenen worden gevolgd. Doseringen boven 150 mg dienen alleen weloverwogen en in overleg met de patiënt te worden voorgeschreven [LAREB 10 2025].

Nog enkele algemene gegevens over SSRI :

Een aantal publicaties beschrijft het optreden van persisterende pulmonale hypertensie bij de neonaat (PPHN) bij gebruik van SSRI’s aan het eind van de zwangerschap. Andere studies bevestigen deze associatie niet. Het kind moet daarom minimaal de eerste 12 uur na de geboorte klinisch geobserveerd worden op verschijnselen van PPHN, zoals  blauwe verkleuring en ademhalingsproblemen [LAREB 11 2025].

Volgens de SKP is er een waargenomen risico van ongeveer 5 gevallen per 1000 zwangerschappen. In de algemene populatie komen 1 tot 2 gevallen van PPHN per 1000 zwangerschappen voor [SKP Serlain 12 2023]. Volgens sommige auteurs weegt het voordeel van de behandeling op tegen het mogelijke risico [6]. Verder gaan er stemmen op om rekening te houden met de invloed die depressie zelf kan hebben op de ontwikkeling van de vrucht [7].

 

 

Dierexperimenteel:

Geen specifieke gegevens beschikbaar.

Derde trimester :
Humaan:

Langdurig gebruik van SSRI’s tot aan de partus kan tot onthoudings- of toxische verschijnselen bij de neonaat leiden, zoals prikkelbaarheid, hypertonie, tremoren, onregelmatige ademhaling, slecht drinken en hard huilen. Deze symptomen treden meestal in de loop van de eerste dagen na de geboorte op. De verschijnselen zijn doorgaans mild, van voorbijgaande aard en dosisafhankelijk [LAREB 11 2025]. Volgens de informatie in Briggs verdwijnen deze complicaties binnen de 2 weken [Briggs].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke gegevens beschikbaar.

Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :
Humaan:

Zie derde trimester.

Observationele gegevens wijzen op een verhoogd risico (minder dan factor 2) op postpartumbloeding na blootstelling aan SSRI’s/SNRI’s in de maand voorafgaand aan de geboorte [SKP Serlain 12 2023].

Postpartum doseeradvies

Voorzichtigheid is geboden met het postpartum afbouwen van de dosering sertraline in verband met risico op terugval van de depressie [LAREB 11 2025].

NVDR: bij het volgen van de symptomatologie moet ook rekening gehouden worden met postnatale depressie.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke gegevens beschikbaar.

Opvolging :
Humaan:

Onthoudingsverschijnselen bij de pasgeborene kunnen optreden de eerste dagen na de geboorte (zie derde trimester) [LAREB 11 2025].

Suarez et al. [8] onderzochten de kans op neurologische ontwikkelingsstoornissen in een cohort studie waarin gebruik gemaakt wordt van twee gegevensbanken om 145.702 kinderen uit zwangeren behandeld met antidepressiva te vergelijken met 3.032.745 kinderen uit niet behandelde zwangeren.. Neurologische ontwikkelingsstoornissen worden hier samen beschouwd met inbegrip van autisme, ADHD, moeilijkheden bij leren, spraak-en taalstoornissen, coördinatieproblemen, intellectuele deficiëntie en gedragsstoornissen. De auteurs raden aan om kinderen na blootstelling in utero tijdens de tweede helft van de zwangerschap op te volgen. Gegevens werden verzameld tot maximum 14 jaar na de geboorte [8].

[NVDR] De resultaten moeten gerelativeerd worden omwille van het eindpunt samengesteld uit een groot aantal neurologische ontwikkelingsstoornissen, wat de conclusies niet specifiek genoeg maakt. De studie laat niet toe om risico’s te situeren voor individuele substanties, wegens een te laag aantal patiënten.

[NVDR] Zoals al eerder vermeld is het aangeraden om een depressie te behandelen, ook tijdens zwangerschap, en indien nodig medicatie in te zetten.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke gegevens beschikbaar.

Risico-categorie (Hale) :

L2

Farmacokinetiek:legende
% Eiwitbinding (moeder): 98
Distributievolume: onbekend
Halfwaardetijd (moeder): 22 tot 36 uren
Piekconcentratie in het serum (moeder): na 7 tot 8 uren
Overgang in de moedermelk: zeer zwak
Melk/serum ratio: 0.89
Geschatte max. inname (zuigeling): 26 mcg/kg/dag

Klinische en toxicologische informatie
Humaan:

Gepubliceerde gegevens over sertralinespiegels in moedermelk laten zien dat kleine hoeveelheden sertraline en de metaboliet N-desmethylsertraline uitgescheiden worden in de melk [SKP Serlain 12 2023]. In het algemeen werden in serum van bijna 170 zuigelingen verwaarloosbare tot ondetecteerbare spiegels gevonden, met als enige uitzondering een zuigeling met serumspiegels van ongeveer 50% van de spiegels bij de moeder (maar zonder een merkbaar effect op de gezondheid van het kind). De hoeveelheid sertraline die de zuigeling via moedermelk opneemt bedraagt 0,2 tot 2%. Tot nu toe zijn er geen negatieve effecten gevonden op de gezondheid van zuigelingen die door 260 moeders werden gezoogd die sertraline gebruikten [SKP Serlain 12 2023][LE CRAT 11 2025].

Deze gegevens worden bevestigd in LactMED. LactMed meldt dat verschillende bronnen de voorkeur geven aan sertraline als SSRI bij borstvoeding. Er wordt wel gemeld dat er meer moeilijkheden zijn om borstvoeding te geven wanneer SSRI worden genomen, maar dat kan ook te maken hebben met de ziektetoestand van de patiënte [LactMed 10 2025].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke gegevens beschikbaar.

Humaan:

Rapporten van humane gevallen met bepaalde SSRIs hebben aangetoond dat een effect op de spermakwaliteit omkeerbaar is [SKP Serlain 12 2023].

Bij fertiliteitsproblemen tijdens het nemen van sertraline is het aangeraden de spermakwaliteit te controleren en de inname van SSRI’s te staken indien mogelijk [Anonymus 2024].

NVDR: er zijn geen gegevens over de duur van de negatieve invloed na stopzetten van de behandeling.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Geen specifieke informatie beschikbaar.