TRIMETHOPRIMLaatste bijwerking : 2022.01.12 |
|||||||||
| Synoniem: | |||||||||
| Toedieningsweg: | oraal | ||||||||
| Klasse(n): | |||||||||
| Preconceptie | 0-3 | 4-6 | 7-9 | Perinataal | Borstvoeding | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| check II | check II | check II | check II | check II | (ja) II | |
| geen info | geen info | geen info | ||||
Er bestaat een beperkt risico voor misvormingen en complicaties tijdens zwangerschap. Ook in de preconceptuele periode moet rekening gehouden worden met foliumzuurantagonisme. Supplementen met foliumzuur worden aanbevolen. Ook bij borstvoeding zijn supplementen met foliumzuur nuttig.
Geen specifieke gegevens beschikbaar over beïnvloeding van de vruchtbaarheid bij de vrouw. Gebruik van trimethoprim in de periode drie maanden vóór conceptie zou de kans op misvormingen bij de foetus verhogen. Musculoskeletale afwijkingen worden met name genoemd [Briggs][Sun et al. 2014].
Trimethoprim gaat doorheen de placentabarrière en bereikt er even hoge spiegels als in het plasma [Briggs] [SKP Bactrim 08 2021]. Trimethoprim is een foliumzuurantagonist, en kan interfereren met het foliumzuurmetabolisme (dihydrofolaatreductase inhibitie) [NVDR].
Twee grote observationele onderzoeken suggereren dat het risico op spontane abortus 2 tot 3,5-maal verhoogd is bij vrouwen behandeld met TMP alleen of in combinatie met sulfamethoxazol tijdens het eerste trimester van de zwangerschap vergeleken met geen blootstelling aan antibiotica of blootstelling aan penicillinen [SKP Bactrim 08 2021].
Afwijkingen die met gebruik van trimethoprim worden geassocieerd zijn: cardiovasculaire defecten, neurale buis defecten en gespleten verhemelte. Bij noodgedwongen therapie met trimethoprim tijdens zwangerschap wordt een supplement met foliumzuur aanbevolen van 5 mg per dag [Briggs][SKP Bactrim 08 2021].
Volgens LAREB is het absolute risico op aangeboren afwijkingen door trimethoprim klein [LAREB 12 2021].
Gegevens over 2296 pasgeborenen die gedurende het eerste trimester aan de combinatie trimethoprim en sulfamethoxazol werden blootgesteld, tonen meer belangrijke aangeboren afwijkingen (126 gevallen tegen 98 verwacht). Aantallen zijn bekend voor 6 verschillende type-afwijkingen (geobserveerd/verwacht) 37/23 cardiovasculaire defecten, 3/4 gespleten verhemelte, 1/1 open rug, 7/7 polydactylie, 3/4 verkorte ledematen en 7/5 hypospadie (Michigan Medicaid study) [Briggs].
Dierexperimenteel:
In reproductietoxiciteitstudies werden verschijnselen gezien die typisch zijn voor foliumzuurantagonisten [SKP Bactrim 08 2021]. In vroegere versies van bijsluiters werd vermeld dat bij de rat de toediening van de combinatie trimethoprim en sulfamethoxazol (verhouding 1/4) verhemeltespleten en andere foetale afwijkingen aan dosissen die 20 keer hoger waren dan de therapeutische dosis gebruikt bij de mens, op basis van schattingen in mg/kg [SKP Eusaprim 08 2021].
Tweede trimester:Zie eerste trimester.
Dierexperimenteel:Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Zie eerste trimester.
Dierexperimenteel:Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Dierexperimenteel:Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Opvolging :Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Dierexperimenteel:Geen specifieke gegevens beschikbaar.
L2
Trimethoprim wordt in de moedermelk uitgescheiden. De concentratie van TMP in de de moedermelk is vergelijkbaar met de plasmaconcentratie bij de moeder. De eliminatie van TMP is lager bij pasgeborenen tijdens de eerste twee levensmaanden; vervolgens vertoont TMP een hogere eliminatie met een hogere lichaamsklaring en een kortere eliminatiehalfwaardetijd. De verschillen zijn het grootst bij jonge zuigelingen (> 1,7 maand tot 24 maand) [SKP Bactrim 08 2021].
In een studie met 50 moeders die borstvoeding gaven tijdens een therapie met trimethoprim, werd een gemiddelde concentratie van trimethoprim in de moedermelk gevonden van 1,97 mg/L. Deze concentraties lagen hoger in een andere studie met inname van 160 mg trimethoprim 2 tot 4x daags: 1,2 tot 5,5 mg/L.
De bijsluiter geeft slechts posologieën aan vanaf 6 jaar. Rekening houdend met het lichaamsgewicht van zuigelingen kan interferentie met het foliumzuurmetabolisme bij de zuigeling niet uitgesloten worden. Daarom wordt suppletie met foliumzuur aanbevolen bij de zuigeling [Hale]. Anderzijds wordt een studie aangehaald waarin 12 moeders de combinatie trimethoprim + sulfamethoxazole namen tijdens borstvoeding. Er traden geen ernstige complicaties op bij de zuigelingen [Briggs].
Dierexperimenteel:Geen specifieke gegevens beschikbaar.
| Preconceptie | Zwangerschap | Borstvoeding | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| check II | (ja) II | |||||
| geen info | geen info | ← Condoom gebruiken / Onthouding | ||||
Beperkte humane gegevens wijzen op mogelijke verlaging vruchtbaarheid bij mannen.
Na één maand continue behandeling met de combinatie trimethoprim + sulfamethoxazol werd een daling gezien van de spermatozoïden van 7 tot 88%. Vermoed wordt dat trimethoprim verantwoordelijk is voor deze daling door een interferentie met het dihydrofoliumzuur reductase [Briggs].
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
[Lareb] : Bijwerkingencentrum Lareb https://www.lareb.nl
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Geen specifieke informatie beschikbaar.