EFAVIRENZ

Geen specifieke humane gegevens beschikbaar. Vanwege de lange halfwaardetijd van efavirenz worden adequate anticonceptiemaatregelen tot 12 weken na stopzetting van efavirenz aanbevolen. Naast hormonale anticonceptiva moet een betrouwbare barrièremethode worden toegepast [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

NVDR: deze aanbeveling contrasteert met de relatieve veiligheid van efavirenz tijdens zwangerschap.

Het effect van efavirenz op de vruchtbaarheid van vrouwelijke ratten is alleen onderzocht bij doses waarbij systemische geneesmiddelconcentraties werden bereikt die equivalent waren aan of lager dan werden bereikt met de aanbevolen doses efavirenz bij mensen. In deze onderzoeken had efavirenz geen negatieve invloed op de paring of vruchtbaarheid van wijfjesratten (doses tot 100 mg/kg tweemaal daags). Er was geen invloed op de reproductieve prestaties van nakomelingen van wijfjesratten die efavirenz kregen [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

 

Klinische en toxicologische informatie:

Eerste trimester
Humaan:

Vanaf juli 2013 heeft het Antiretroviral Pregnancy Registry (APR) prospectieve meldingen ontvangen van 904 zwangerschappen die in het eerste trimester zijn blootgesteld aan efavirenz bevattende behandelingen en die tot 766 levende geboorten leidden. Bij één kind werd een neuraalbuisdefect gemeld, en de frequentie en het patroon van de andere aangeboren afwijkingen waren vergelijkbaar met die bij kinderen die waren blootgesteld aan behandelingen zonder efavirenz, en met die in de HIV-negatieve controlegroep. De incidentie van neuraalbuisdefecten in de algemene populatie varieert van 0,5-1 geval per 1000 levende geboorten [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Er zijn zeven retrospectieve meldingen van bevindingen die passen bij een neuraalbuisdefect, waaronder meningomyelokèle, alle bij moeders die in het eerste trimester waren blootgesteld aan behandelingen op basis van efavirenz (uitgesloten werden vastedosiscombinatietabletten met efavirenz). Twee additionele gevallen (1 prospectief en 1 retrospectief) waaronder voorvallen die passen bij een neuraalbuisdefect, zijn gemeld met een vastedosiscombinatietablet van efavirenz, emtricitabine en tenofovirdisoproxil. Een causaal verband tussen deze voorvallen en het gebruik van efavirenz is niet vastgesteld en het gemeenschappelijke kenmerk is niet bekend. Omdat neuraalbuisdefecten optreden in de eerste 4 weken van de foetale ontwikkeling (wanneer neuraalbuizen zich sluiten), is dit potentiële risico relevant voor vrouwen die in het eerste trimester van de zwangerschap aan efavirenz zijn blootgesteld [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Additioneel vermeldt Briggs gegevens van 556 zwangerschappen, waarvan 501 werden blootgesteld aan efavirenz tijdens het eerste trimester samen met andere middelen tegen retrovirussen. 14 geboorte-afwijkingen werden vastgesteld (3.6%) (Postmarketingsurveillance middels de Antiretroviral Pregnancy Registry (1989 – 2009)) [Briggs].

 

Uit een analyse van de French Perinatal Cohort-studie zou het bestaan blijken van een associatie tussen het gebruik van efavirenz gedurende het eerste trimester en het optreden van neurologische congenitale afwijkingen [Sibiude et al. 2014].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Tweede trimester:
Humaan:

We beschikken over gegevens van 556 zwangerschappen, waarvan 55 werden blootgesteld aan efavirenz vanaf het tweede/derde trimester samen met andere middelen tegen retrovirussen. 2 geboorte-afwijkingen werden vastgesteld, echter zonder vast patroon (3.6%) (Postmarketingsurveillance middels de Antiretroviral Pregnancy Registry (1989 – 2009)) [Briggs]  [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Derde trimester :
Humaan:

Zie tweede trimester.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :
Humaan:

Zie tweede trimester.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Opvolging :
Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Risico-categorie (Hale) :

L5

Farmacokinetiek:legende
% Eiwitbinding (moeder): 99
Distributievolume: 3.6 l/kg
Halfwaardetijd (moeder): 40 - 55 uren
Piekconcentratie in het serum (moeder): na 3 tot 5 uren
Overgang in de moedermelk: onbekend (wel bij dieren)
Melk/serum ratio: onbekend
Geschatte max. inname (zuigeling): onbekend

Klinische en toxicologische informatie
Humaan:

Het is aangetoond dat efavirenz in de moedermelk wordt uitgescheiden [SmPC Stocrin 02 2022 EMA]. De plasmaconcentratie bij de zuigeling zou 13% van deze bij de moeder vertegenwoordigen[Hale].

Gewoonlijk is het raadzaam dat met HIV geïnfecteerde vrouwen hun baby geen borstvoeding geven, om het overdragen van HIV op de baby te voorkomen [NVDR].

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Humaan:

Anticonceptie bij de man aangeraden. Dierexperimenteel onderzoek wijst niet op verlaging vruchtbaarheid bij mannen [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Dierexperimenteel:

Het effect van efavirenz op de vruchtbaarheid van mannelijke ratten is alleen onderzocht bij doses waarbij systemische geneesmiddelconcentraties werden bereikt die equivalent waren aan of lager dan werden bereikt met de aanbevolen doses efavirenz bij mensen [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

In deze onderzoeken had efavirenz geen negatieve invloed op de paring of vruchtbaarheid van mannetjesratten (doses tot 100 mg/kg tweemaal daags), en op het sperma van behandelde mannetjesratten (doses tot 200 mg tweemaal daags) [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma. 

Dierexperimenteel:

Het effect van efavirenz op de vruchtbaarheid van mannelijke ratten is alleen onderzocht bij doses waarbij systemische geneesmiddelconcentraties werden bereikt die equivalent waren aan of lager dan werden bereikt met de aanbevolen doses efavirenz bij mensen [SmPC Stocrin 02 2022 EMA]. In deze onderzoeken had efavirenz geen negatieve invloed op het sperma noch op het nageslacht van behandelde mannetjesratten (doses tot 200 mg tweemaal daags) [SmPC Stocrin 02 2022 EMA].

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Geen specifieke informatie beschikbaar.