TIAPRIDE

Bij de mens kan tiapride, als gevolg van de interactie met de dopaminereceptoren, leiden tot hyperprolactinemie die geassocieerd kan zijn met amenorroe, anovulatie, en verminderde vruchtbaarheid [SKP Tiapridal 01 2018].

Een verminderde vruchtbaarheid werd waargenomen bij dieren die behandeld werden met tiapride [SKP Tiapridal 01 2018].

Klinische en toxicologische informatie:

Eerste trimester
Humaan:

Tiapride gaat door de placenta-barrière [SKP Tiapridal 01 2018]. Er bestaan beperkte gegevens over het gebruik van tiapride bij zwangere vrouwen [SKP Tiapridal 01 2018]. 

Dierexperimenteel:

Uit dierexperimenteel onderzoek blijkt dat er geen directe of indirecte schadelijke effecten zijn met betrekking tot zwangerschap of embryonale/foetale ontwikkeling [SKP Tiapridal 01 2018].

Tweede trimester:
Humaan:

Zie eerste trimester.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Derde trimester :
Humaan:

Pasgeborenen die blootgesteld worden aan antipsychotica (inclusief tiapride) tijdens het derde trimester van de zwangerschap, hebben een risico op ongewenste reacties inclusief extrapiramidale symptomen en/of ontwenningsverschijnselen die kunnen variëren in ernst en duur na de bevalling. Er waren meldingen van agitatie, hypertonie, hypotonie, tremor, slaperigheid, respiratoire distress, of problemen met de voeding Indien tiapride gebruikt wordt op het einde van de zwangerschap, zou het theoretisch gezien, vooral in hoge dosissen, bij de neonaten kunnen leiden tot sedatie en tot verhoogde atropine effecten in geval van gelijktijdig gebruik van een antiparkinson geneesmiddel, tachycardie, overdreven prikkelbaarheid, opgezette buik, vertraagde uitscheiding van meconium [SKP Tiapridal 01 2018]. 

Dierexperimenteel:

Uit dierexperimenteel onderzoek blijkt dat er geen directe of indirecte schadelijke effecten zijn met betrekking geboorte of postnatale ontwikkeling [SKP Tiapridal 01 2018].

Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :
Humaan:

Zie derde trimester. 

Dierexperimenteel:

Uit dierexperimenteel onderzoek blijkt dat er geen directe of indirecte schadelijke effecten zijn met betrekking geboorte of postnatale ontwikkeling [SKP Tiapridal 01 2018].

Opvolging :
Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Risico-categorie (Hale) :

L?

Farmacokinetiek:legende
% Eiwitbinding (moeder): 00
Distributievolume: onbekend
Halfwaardetijd (moeder): 2.9 – 3.6 uren
Piekconcentratie in het serum (moeder): na 1 uur
Overgang in de moedermelk: onbekend
Melk/serum ratio: onbekend
Geschatte max. inname (zuigeling): onbekend

Klinische en toxicologische informatie
Humaan:

Het is onbekend of tiapride wordt uitgescheiden in de moedermelk [SKP Tiapridal 01 2018]. 

Dierexperimenteel:

Studies uitgevoerd bij dieren toonden een uitscheiding van tiapride in de moedermelk. Hierbij werd een uitscheiding via de melk waargenomen, met een verhouding melk/bloed van 1,2 [SKP Tiapridal 01 2018].

Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

Humaan:

Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma.

Dierexperimenteel:

Geen specifieke informatie beschikbaar.

KLASSE-TEKST Antipsychotica

Preconceptie

Het is mogelijk dat vrouwen met schizofrenie en affectieve stoornissen meer kans lopen op complicaties tijdens zwangerschap, waaronder verminderde vruchtbaarheid. Ook typische antipsychotica zouden de fertiliteit verlagen. Dat zou niet het geval zijn met atypische antipsychotica. Het effect wordt onder ander in verband gebracht met beïnvloeding van prolactineproductie [1].

Behandeling

Hierbij enkele principes gebaseerd op de NICE richtlijnen (2014) [3] :

* Antipsychotische medicatie gestart vóór de zwangerschap moet verdergezet worden tijdens de zwangerschap indien er een risico bestaat op herval zonder medicatie.

* Het meten van prolactine is nuttig bij medicatie die prolactine kan verhogen (typische antipsychotica). Bij voorkeur worden atypische antipsychotica gebruikt.

* Indien mogelijk kan psychotherapie in overweging genomen worden in plaats van medicatie of als ondersteunende maatregel bij medicatie.

* Medicatie is nodig bij het ontwikkelen van manie/psychose.

* Antipsychotica zijn aangewezen bij bipolaire stoornissen wanneer tijdens zwangerschap Lithium wordt gestopt of wanneer borstvoeding wordt gepland.

* Borstvoeding: observatie van de zuigeling is nodig om ongewenste effecten te detecteren en de therapie desgewenst aan te passen.

Diabetes

Er bestaat een verhoogde kans op zwangerschapsdiabetes bij het voortzetten van antipsychotica tijdens zwangerschap. Er zijn vergelijkende gegevens qua incidentie voor atypische antipsychotica, tussen zwangeren bij wie de therapie werd verdergezet en deze waarbij de therapie werd gestopt [2] :

-Aripiprazol: 4,8% (verderzetten) versus 4,5% (stoppen). OR=0,82 (95% BI 0,50-1,33)

-Quetiapine: 7,1% (verderzetten) versus 4,1% (stoppen). OR=1,28 (95% BI 1,01-1,62)

-Risperidon: 6,4% (verderzetten) versus 4,1% (stoppen). OR=1,09 (95% BI 0,70-1,70)

-Olanzapine: 12,0% (verderzetten) versus 4,7% (stoppen). OR=1,61 (95% BI 1,13-2,29). Bij olanzapine treedt een dosis-effect relatie op.

Bronnen

[1] Mc Cauley-Elsom et al. Antipsychotics in pregnancy. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 2010, 17, 97–104.

[2] Park Y. et al. Continuation of Atypical Antipsychotic Medication During Early Pregnancy and the Risk of Gestational Diabetes. AmJ Psychiatry 2018; 175:564–574.

[3] Poo SXW, Agius M. Atypical antipsychotics for schizophrenia and/or bipolar disorder in pregnancy: current recommendations and updates in the nice guidelines. Psychiatria Danubina, 2015; Vol. 27, Suppl. 1, pp 255-260

Geen specifieke informatie beschikbaar.